اگر در ابتدای مسیر شروع عکاسی یا فیلم برداری هستید، علاوه بر خریداری دوربین مناسب و حرفه ای لازم است با برخی اصطلاحات مهم در عکاسی یا فیلم برداری با دوربین آشنا شوید. یکی از مهمترین مباحثی که باید با آن آشنا شوید انواع نمای دوربین و زاویه دوربین است. در سینما گاهی تنها با کمی چرخاندن دوربین میتوانید صحنه را احساسی تر کنید و حتی بدون دیالوگ احساس خود را به مخاطب منتقل کنید.. در ادامه این مطلب چند نمونه از پرکاربردترین نماهای دوربین را، که جذابیت بصری کار را افزایش می دهند، بررسی میکنیم و با آنها آشنا می شویم.

کلوز آپ  Close up

در این نما، سوژه از فاصله بسیار نزدیک ،معمولا از گردن تا بالای سر به نمایش درمی آید. دلیل استفاده از این تکنیک فیلم برداری، نمایش بهتر احساسات و حالت های شخصیت است و با بیان شخصیت سوژه بر مخاطب اثر می گذارد. این تکنیک در قیلم برداری تبلیغاتی نیز کاربرد دارد و سبب تمرکز تماشاگر بر سوژه اصلی می شود.

کلوز آپ از فیلم دزدان دریایی کاراییب

 اکستریم کلوزآپ  Extreme Close up

از این نما برای نشان دادن لحظات بسیار عاطفی و تاثیر گذار در فیلم برداری استفاده میشود. در این حالت دوربین به شدت به سوژه نزدیک میشود. برای مثال در مورد چهره بازیگر ممکن است تنها بر چشم های او تمرکز کنیم. و با اینکه در تیزرهای تبلیغاتی از صحنه های بسیاز نزدیک مانند حرکت قزره آب بر یک گوجه فرنگی تصویر برداری کنیم. برخلاف نمای مدیوم در این نما زبان بدن و حرکات دست و پا هیچ جایی ندارند بلکه تماما چهره و چشم های بازیگر با ما سخن می گوید.

 

اکستریم کلوز آپ از پلاک شهید از سایت هرمس

لپاشته اثر دست زنان هرمز از سایت هرمس

مدیوم شات  Medium Shot

به این نما متوسط یا میانه نیز می گویند. در این نما تمرکز بر کمر به بالای بازیگر است. از این نمای دوربین برای نمایش چهره و احساسات بازیگر و همچنین محیط اطراف ان توامان با هماستفاده می شود. این نما به تیزی نما های اکستریم کلوز اپ نیست و همچنین مثل نماهای لانگ سوژه را کاملا در فضا محو نمی کند.

این نما یکی از نماهای بسیار پرکاربرد در فیلم سازی است. در بسیاری از سکانس های فیلم ها برای اینکه چند بازیگر همزمان به تصویر کشیده شوند از این زاویه دوربین استفاده می شود. این نما زبان بدن بازیگر را به خوبی نمایش می دهند.

مدیوم شات از فیلم سینمایی رد خون

 

فول شات Full shot

در این نما تمرکز بر تمام بدن بازیگر است و زبان بدن اهمیت بسیاری دارد، در صحنه های نبرد گلادیاتور ها و یا صحنه های مبارزه بوکسورها در فیلم ها از این نما بسیار استفاده می شود. چون تمرکز بر حالت ایستادن بازیگران در آن زیاد است. علاوه بر آن در تبلیغات پوشاک یا تبلیغاتی که با تمرکز بر سبک زندگی مشتری بازاریابی میکنند. این نما کاربرد بسیاری دارد و باید با ژستهای مناسب ترکیب شود تا بتواند در نمایش مناسب سوژه موثر باشد.

فول شات از فیلم محمد رسول الله ساخته مجید مجیدی

مدیوم فول شات medium full shot

در این نما بازیگر از زانو به بالا به تصویر کشیده میشود و برحسب زاویه دوربین میتواند مفاهیم مختلفی را منتقل کند. این نما اگر از رو به رو به نمایش درآید، کمی بی محتوا یا ناقص به نطر می رسد به طور کلی نماهای هم سطح چشم فضا را خنثی تر به نمایش می گذارد. اما اگر زاویه دوربین از پایین باشد با القای حس قدرت و برتری کاراکتر همراه است.

کابوی شات  Cowboy shot or CS

این نما از روی ران تا بالای سر بازگیر را به تصویر می کشد. در مواقعی که کاراکتر ما اسلحه دارد و قصد ما تمرکز همزمان بر بر حرکت اسلحه سوژه و هم چهره و احساسات او باشد از این نما استفاده می کنیم. البته این نما الزاما در فیلم های جنگجویانه کاربرد ندارد و در صحنه های بدون اسلحه نیز بسیار نمایش داده می شود و از پرکاربردترین نماهای دوربین در سینما و تولیدات محتوایی است.

لانگ شات long shot

به نمایی از فیلم برداری گفته می شود که سوژه را به همراه فضای بسیار وسیعی از اطراف آن به نمایش درمی آورد. در فیلم های سینمایی از این نما برای نمایش کوچکی سوژه نسبت به شرایط اطراف و یا نشان دادن عظمت و بزرگی موضوعی استفاده می شود. در سکانس های بسیاری از ارباب حلقه ها و یا فیلم محمد رسول الله ساخته مجید مجیدی، از این سکانس استفاده میشود. در سکانس های رزم و جنگ هم این نما کاربرد بسیاری دارد.

نمای لانگ شات در یک سکانس از محمد رسول الله ساخته مجید مجیدی

اکستریم لانگ شات Extreme long shot

این نما از لانگ شات، لانگ تر است. معمولا به عنوان صحنه آغازین یک سکانس استفاده می  شود تا حال و هوای آن سکانس و یا لوکیشن وقوع را به مخاطب نشان دهد. در انواع سبک فیلم ها این نما کاررد دارد. مخصوصا در فیلم هایی که داستان را همزمان در چند موقعیت جغرافیایی مختلف روایت میکند این نما کاربرد زیادی دارد. زیرا اطلاعات مکان را به مخاطب منتقل میکند. و بازهم ارباب حلقه ها، مثال های بسیاری برای این نما دارد.

نمای اکستریم لانگ شات در فیلم هابیت

برداشت از پشت شانه Over the shoulder shot

در این نما، دوربین در پشت سر بازیگر یا سوژه قرار دارد و بخشی از نمای پشت شانه او به همراه نمای تصویر مقابل او را به نمایش می گذارد. در این زاویه از دوربین با توجه به مساحتی که در برابر بازیگر به نمایش در می آید می تواند احساسات مختلفی را به نمایش گدارد. احاس توجه و یا حرکت برای آغاز! این نما به عنوان نمای آغازین هم کاربرد دارد. این نما باعث می شود گفت و گو های دو نفره طبیعی تر به نظر آید.

نمای از پشت شانه در فیلم هابیت

نمای کج یا هلندی یا کادر اریب Duch angle shot

این نما بسیار هنری است و در عکاسی هم کاربرد زیادی دارد، در این زاویه خطوط عمودی و افقی تصویر با کادر ها موازی نیستند. مانند آن به نظر می رسد که سر خود را خم کرده باشید. این نما به سادگی با چرخاندن دوربین خلق می شود و و در آن خط افق هم تراز نیست. این نما میتواند نشان دهنده دیدگاه غیر معمول باشد و در فیلم های علمی تخیلی نیز کاربرد زیادی دارد. نکته مهم آن است که این نما باید با دقت استفاده شود زیرا استفاده بیش از اندازه از آن باعث عصبانی شدن بیننده می شود، چون باعث انتقال حس اضطراب و ترس می شود. با استفاده از این نمای دوربین میتوانید صحنه را جوری به تصویر بکشید که گویی یک قایق در حال بالا رفتن از کوه است.

نمای چشم پرنده  Bird’s eye shot

در این نما هم مقیاس گسترده و از زاویه بسیار بالاتر است. ارتفاع زیاد است و زاویه دوربین نسبت به سطح نود درجه است. معمولا از این نما برای نمایش انتقال جغرافیایی استفاده می شود. این تکنیک در گذشته با نصب کردن دوربین بر یک جرثقیل گرفته می شد برای همین به شات جرثقیل نیز شهرت دارد اما امروزه از پهپادها برای این تکنیک استفاده می شود.

نمای از چشم پرنده در فیلم ویلایی ها

زاویه از دید چشم Point of View

در این نما تصاویر از چشم بازیگر به نمایش درمی آید. معمولا از این نمای دوربین برای نشان دادن شرایط اطراف و درک آن از دید بازیگر استفاده می شود. تصویربرداری این نما کمی سخت است. زیرا که باید فیلم بردار ارتباط درستی با دوربین برقرار کند ودوربین را مانند یک موجود زنده و یا جزیی از خود در نظر بگیرد. دوربین باید به شدت کنترل شود تا تمام حرکات بازیگر را تقلید کند. امروزه برای اجرای بهتر این تکنیک از روش های پیشرفته آی ترکینگ استفاده می‌شود. سکانس مشاجره زن و مرد در دادگاه در فیلم جدایی نادر از سیمین از این زاویه نمایش داده می‌شود.

نمای از دید چشم در انیمیشن رنگو

زاویه از بالا High Angle

در این نما، دوربین بالاتر از سوژه قرار می گیرد و بیننده شخصیت را از بالا می بیند. این نما حس حقارت و پستی سوژه را القا می کند. مثلا در بعضی فیلم ها زمانی که شخصیت در حال شکست خوردن از دشمن خود است از این زاویه استفاده می‌شود.

نمای از بالا در فیلم محمد رسول الله ساخته مجید مجیدی

زاویه پایین Low angle

در این نما دوربین پایین تر از بازیگر یا سوژه قرار می گیرد و معمولا نشان از  قدرت و صلابت سوژه است. این نما کنترل سوژه بر بقیه شخصیت ها را نشان می دهد. و دقیقا برعکس زاویه بالا است؛ هم از نظر مفهوم القایی و هم از نظر فنی!

نما از پایین از فیلم محمد رسول الله

زاویه عادی Eye Level

این زاویه هم سطح با چشمان سوژه است و از بالا یا پیین نیست. از لحاظ حسی تقریبا خنثی است و از پرکاربردترین نما های دوربین محسوب می شود.  و میتواند در ترکیب با نماهای کابوی یا مدیوم شات استفاده شود.