Ui و ux  در طراحی سایت برای زیبایی و راحتی کاربر مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها دو بخش جدایی‌ناپذیر از سئو می‌باشند که به دلیل شباهت گاهی با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. پیش می‌آید که برای تجربه کاربری بهتر باید ui یا رابط کاربری را دست‌کاری کرد. ارتباط این دو با یکدیگر بسیار نزدیک است.ui  یا رابط کاربری و ux یا تجربه کاربری از عواملی هستند که در بهبود رتبه سایت و سئو از اهمیت بالایی برخوردارند.

ما در این مقاله درباره ui و ux و راهکارهای بهبود ui یا رابط کاربری و ux یا تجربه کاربری توضیحاتی به شما خواهیم داد.

UI  چیست؟

UI مخفف عبارت User interface design و به معنی رابط کاربری است. اگر بخواهیم به صورت کلی ui را تعریف کنیم هر چیزی که باعث شود ما بتوانیم از محصولی استفاده نماییم ui یا رابط کاربری نام دارد. بنابراین همه محصولاتی که تاکنون به دست بشر ساخته شده‌اند و قابل استفاده بوده‌اند ui یا رابط کاربری دارند. طراحی رابط کاربری یا ui یعنی این‌که صفحات به چه صورت طراحی شوند؟ هر کدام از گزینه‌ها در کجای صفحه باشند؟ المان‌ها و نحوه چیدمان عناصر در صفحه اول و دوم و … به چه صورت باشد؟ کدام محتواها در صفحه اول قرار بگیرند و کدام در صفحات بعدی تا کاربر بتواند به بهترین نحو از آن استفاده کند؟ در واقع ui یا رابط کاربری فقط به زیبایی سایت توجه نمی‌کند بلکه  یک اصل اساسی در ui یا رابط کاربری توجه به دسترسی سریع و بی‌دردسر به امکانات و محتواهای سایت می‌باشد.

UX چیست؟

Ux بسیار وسیع‌تر از ui است. ux مخفف عبارت User experience به رفتارها و احساسات یک کاربر در هنگام استفاده یا بعد از استفاده از یک سیستم یا وب‌سایت گفته می‌شود. تجربه کاربری یا ux یعنی کاربر قبل و بعد و در هنگام استفاده از یک محصول یا سایت چه احساسی دارد و پاسخ‌های فیزیکی روانی، عقاید و عواطف او چیست.

این‌که در منو سایت چه گزینه‌هایی قرار داده شود، گزینه سرچ در کدام قسمت صفحه باشد، تبلیغات در کدام قسمت قرار بگیرند؟ و … مربوط به ux یا تجربه کاربری  می‌باشند.

اصول ui

ساده بودن

یکی از موارد مهم در رابط کاربری یا ui  ساده بودن است. با وجود پیشرفت‌های فو ق‌العاده در تکنولوژی‌های جدید محصولی موفق‌تر است که هنوز اصل ساده بودن را رعایت می‌کند و کاربران با آن احساس راحتی بیشتری می‌کنند. مسلماً این بدان معنا نیست که محصول امکانات کمتری داشته باشد، بلکه به معنی پیچیدگی کمتر و استفاده راحت‌تر می‌باشد.

در دیدرس بودن

این‌که چه اطلاعاتی در دید مخاطب قرار می‌گیرد و کدام اطلاعات و گزینه‌ها کمتر در دید هستند. این‌ها از مواردی است که اهمیت بسیاری دارند. نباید با اطلاعات غیر ضروری موجبات سردرگمی و مزاحمت کاربر را فراهم کنید. گزینه‌های مورد نیاز باید در چیدمانی مناسب در دیدرس مخاطب قرار بگیرند.

انعطاف‌پذیری

اصل انعطاف‌پذیری به این معنی است که درصورت بروز اشتباه  و خطا، کاربر بتواند مسیر ساده‌ای برای برگشت داشته باشد؛ مانند گزینه undo که با یک کلیک مورد اشتباه را جبران می‌کند.

ساختار مناسب

رابط کاربری باید مناسب و متناسب با محصول باشد و هدف و مسیر مشخص داشته باشد و مثلاً در یک سایت، گزینه‌های بی‌ارتباط در کنار هم قرار نگیرند و کاربر به‌راحتی و با کمترین کلیک بتواند از آن استفاده کند. دسته‌بندی‌ها مشخص و مجزا و در جای خودشان باشند به‌طوری که کاربر بتواند با یک نگاه اجزای آن را تبیین کند.

طراحی ui

برای طراحی رابط کاربری یا ui باید چه اقداماتی صورت داد؟

مرحله اول این است که طراح باید اطلاعات کاملی از خواست و نیاز مشتری و تاثیری که او می‌خواهد روی مخاطب بگذارد و نوع کسب و کار و… تهیه کند. باید تمام رقبا را از نظر بگذراند؛ به نوع کار، طراحی ان‌ها، میزان موفقیت و چرایی و چگونگی آن مسلط باشد. همچنین می‌تواند از گوگل آنالیتیکس برای بررسی رقیبان استفاده کند. باید مخاطب هدف را شناسایی کند و نیاز آن‌ها را تشخیص دهد و پیش‌بینی کند. شناخت مخاطب هدف یا پرسونا یکی از اصول مهم در سئو  و نیز طراحی رابط کاربری یا ui و نیز تجربه کاربری یا ux است.

پرسونا

تعیین پرسونای مشتری اهمیت زیادی دارد. پرسونای مشتری شامل تمام خصوصیات مشتری مانند جنس، سن، تحصیلات، علائق، شغل، اهداف، نیازها و… می‌باشد. وقتی این موارد را مشخص کنید تصویر واضح‌تری از مشتری و مخاطب واقعی خود دارید که در طراحی رابط کاربری ui و تجربه کاربری ux حائز اهمیت است. این خصوصیات ممکن است در هر کمپین متفاوت باشد و تغییر کند. در واقع لازم است که پرسونای مشتری قبل از استارت هر کمپین جمع‌آوری و مطالعه شود. ممکن است هر بار مخاطبان متفاوت و مختلفی داشته باشید که در این صورت باید نیازها و خصوصیات آن‌ها را جمع‌آوری کنید.

اتود

در مرحله دوم طراح، محصول را اتود می‌زند و طرح اولیه را به مشتری ارائه می‌کند. محل قرارگیری گزینه‌های مختلف و منوها را قطعی و مشخص می‌کنند و در صورت لزوم تغییرات لازم را در آن وارد می کند. برای انجام این کار می‌توان از ابزارهای مختلف و کاربردی مانند نرم‌افزارalsamiq mockup، axure، pidoco ، visio و… استفاده کرد.

ابزارها

Balsamiq mockups: این نرم‌افزار یکی از بهترین و محبوب‌ترین ابزارهای اتود اولیه طراحی سایت است و قابلیت‌های زیادی مانند ظاهر دست‌نویس دارد.

Axure: یکی دیگر از نرم‌افزارهای اتود اولیه سایت axure می‌باشد. با استفاده از این نرم‌افزار می‌توان نسخه موبایل سایت را نیز مشاهده کرد.

Pidoco: این نرم‌افزار دارای کتابخانه‌ای گسترده است و قابلیت درگ‌انددراپ و دیگر المان‌های متنوع دارد.

Visio: برای افرادی که از برنامه‌های آفیس زیاد استفاده می‌کنند، این گزینه بسیار مناسب است. برای گرفتن خروجی  html می‌توان از این برنامه به راحتی استفاده کرد.

گرافیک

در مرحله بعدی رنگ‌بندی‌ها و گرافیک محصول انتخاب می‌شود. این مرحله را گرافیست هم می‌تواند انجام دهد. بهتر است بدانید این مرحله را در بخش اول هم می‌توان انجام داد ولی متخصصان می‌گویند بهتر این است که در ابتدای کار خود را درگیر زیبایی و جذابیت سایت نکنید، چرا که ممکن است از هدف اصلی که رابط کاربری ui است دور شوید.

بیشتر درمورد ux

همان‌طور که گفتیم ux یا طراحی تجربه کاربری برای افزایش رضایت مشتری یا کاربر استفاده می‌شود. و بهبود کاربردپذیری و دسترسی و تعامل لذت‌بخش برای مشتری یا کاربر را به همراه دارد. در طراحی تجربه کاربری یا ux  مانند طراحی رابط کاربری یا ui  اساساً کاربر در مرکز توجه قرار می‌گیرد و نیازها و راحتی او در راس توجه قرار دارد. بیشتر راهکارهایی که در این مورد مطرح می‌شود در مشخص کردن نقشه سایت، طراحی رابط کاربری، محتوای متنی و تصویری و در استراتژی ها و … استفاده شود.

یکی از مواردی که در طراحی تجربه کاربری الزامی می‌باشد این است که طراح تجربه کاربری باید به تمام امور سایت آشنایی کامل داشته باشد و حتی نظرات و ایده‌هایی برای بهبود تجربه کاربری بخش‌های دیگر داشته باشد.  uxبیشتر از این‌که به زیبایی محصول اهمیت بدهد به کارایی و راحتی استفاده آن اهمیت می‌دهد. نمونه‌ای از طراحی تجربه کاربری طراحی  سس‌هایی است که  هنگام استفاده دیگر نیازی به چند بارتکان دادن آن نیست و به‌راحتی باز و صرف می‌شود. بنابراین می‌توان گفت طراح تجربه کاربری نگاهی به طریقه مصرف محصول دارد و برای آن برنامه‌ریزی و ایده پردازی می‌کند.

ابعاد تجربه کاربری یا ux:

به دنبال بررسی‌ها و تحقیقات به عمل آمده در رابطه با تجربه کاربری، محققان 13 بعد را در این مورد شناسایی کرده‌اند:

1. بعد تاثیر و احساسات 2. بعد تجربه محصول 3. بعد تجربه لذت گرایانه 4. بعد پشتیبانی 5. بعد تجربه تعاملی 6. بعد تجربه قابلیت استفاده 7. بعد تجربه خدمات 8. بعد امنیت 9.بعد حضور اجتماعی 10.بعد شکل ظاهری 11. بعد سهولت 12. بعد کیفیت 13.بعد سودمندی

راهکارهای بهبود تجربه کاربری یا  ux:

راه کارهای موثری دربهبود تجربه کاربری یا ux وجود دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

1.با توجه به نتایج تحقیقات به عمل آمده در رابط کاربری یا ui و در تجربه کاربری یا ux بهتر است کاربران بتوانند نظرات و پیشنهادات کاربران دیگر را در قالب یک نمودار و به طور خلاصه مشاهده کنند. آن‌ها مشاهده می‌کنند که نظرات و پیشنهاداتشان چقدر در نمودار و وب‌سایت تاثیر می‌گذارد و این موجب رضایت خاطر آنها می‌شود.

2. برای بهبود تجربه کاربری یا ux کاربر باید بتواند بعد از ورود به سایت به راحتی بخش مورد نظر خود را پیدا کند و دچار سردرگمی نشود.
3. اطلاعات و تاریخ‌ها باید کاملا به روز باشند و از آخرین به‌روزرسانی و تولید محتوا زمان زیادی نگذشته باشد.
4. یکی دیگر از مواردی که در بهبود تجربه کاربری موثر است این است که به منظور اطمینان خاطر کاربر می‌توان اطلاعات و تاریخچه‌ای از فعالیت‌های وب‌سایت و نمونه‌کارهای آن در سایت قرار داد.
5. در سایت‌های فروشگاهی می‌توان اطلاعاتی برای نحوه استفاده از کالا، ویژگی‌ها و خدمات پس از فروش و حتی فیلم مربوط به استفاده از محصول قرار داده شود.
6. با بهینه کردن زمان انجام تراکنش‌های مالی و افزایش سرعت سایت به کاربران در استفاده از زمان کمک گردد.
7. پاسخ‌گویی به کاربران از طریق سوال و جواب آنلاین تاکتیک خوبی است که به کاربر احساس رضایت خاطر می‌دهد.
8. استفاده از رنگ‌بندی و دسته‌بندی‌های مناسب برای قسمت‌های مختلف با توجه به روان‌شناسی رنگ و گروه سنی مخاطب و… می‌تواند در تجربه کاربری مخاطب یاux تاثیر مثبتی بگذارد. برای مطالعه بیشتر این‌جا را کلیک کنید.

سخن پایانی

در این مقاله ما اصول طراحی ui یا رابط کاربری و راهکارهای بهبود تجربه کاربری را به صورت مختصر نام برده و توضیح دادیم. در رابط کاربری و تجربه کاربری استفاده از تخصص‌های مختلف در طراحی، نیاز به سال‌ها تجربه در گرافیک سایت، سئوسازی و کار در ui و ux دارد. شما می‌توانید برای مشاوره و کار در حوزه ui و ux با تیم متخصص استودیو الف در ارتباط باشید.